Temmuz ayı, maaş ve emekli aylığıyla geçinip kirada oturan milyonlarca dar gelirliyi büyük bir zam kaosuyla karşı karşıya bırakacak gibi görünüyor. Tahminlere göre, temmuzda kiralara yüzde 65.21 zam yapılırken, memur ve emekli maaş zamları ise yüzde 20-25 arasında kalacak. Bu durum, milyonlarca işçi, memur ve emeklinin kira ödemelerini karşılamakta büyük zorluk çekeceği anlamına geliyor.
Maaş ve Emekli Aylıklarına Zam Oranları
Asgari ücretliler ve 10 bin liralık en düşük emekli aylığına hiç zam yapılmayacak. Bu durum, dar gelirli kesimi ciddi şekilde etkileyecek. Tahminlere göre 12 bin lira olan emekli aylığı temmuzda 15 bin 96 liraya çıkacak. Ancak, aynı dönemde 12 bin liralık ev kirası 19 bin 825 liraya yükselecek. Yani, maaşlardaki artış kiralardaki artışı karşılamakta yetersiz kalacak.
Sözcü’den Erdoğan Süzer’in haziran ayı enflasyon tahminleri üzerinden yaptığı hesaplamalara göre, temmuz ayında memur ve memur emeklilerine yüzde 20.3, işçi emeklilerine yüzde 25.8 civarında zam yapılacak. Ancak, bu zamlar kira artışını dengeleyemeyecek.
Kira Zam Sınırının Kalkması
Karar değişmezse, kiraya uygulanan yüzde 25’lik zam sınırı da temmuz itibarıyla son bulacak. Borçlar Kanunu’na göre, kira zammı 12 aylık tüketici fiyat endeksi (TÜFE) ortalamasına göre yapılacak ve bu oran temmuzda yaklaşık yüzde 65.21 olacak.
Bu oran, kiracıların maliyetlerini önemli ölçüde artıracak. Örneğin, 17 bin 2 lira asgari ücret alıp 12 bin lira kira ödeyen bir işçi, temmuzda maaşına hiç zam almayacak ancak kirası 19 bin 825 liraya çıkacak. Bu durumda, işçinin aynı evde oturmaya devam edebilmesi için maaşının tamamını kiraya vermesi ve ilave 2 bin 823 lira daha bulması gerekecek.
Dar Gelirli Ailelerin Durumu
10’ar bin lira aylık alıp eşlerden birinin aylığıyla kira ödeyip diğeriyle geçinmeye çalışan 20 bin lira gelirli emekli ailesinin temmuzda kirası 16 bin 521 liraya çıkacak. İki emekli aylığından kira sonrası elde sadece 3 bin 471 lira kalacak. Bu da temel ihtiyaçlarını karşılamalarını zorlaştıracak.
Ev Sahiplerinin Durumu
Yüzde 25 zam sınırı çok sayıda ev sahibini mali yönden büyük zarara uğratırken, kiracılarıyla da karşı karşıya getirmişti. Kirada zam sınırının kaldırılması, maaşlarla kira zamları arasında derin uçurum yaratmakla birlikte, özellikle evinin kirası aşırı düşük kalan ev sahiplerinin yine enflasyona yenik düşmesine yol açacak.
Temmuzda kira zammı yüzde 65.21 olmasına karşın, enflasyonun yüzde 73.1’e çıkacağı öngörülüyor. İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyük kentlerde evinin kirası 3-5 bin lira civarında kalan ev sahipleri de yüzde 65.21 zamma rağmen zarardan kurtulamayacak.