Mezotelyoma Hastalığı Nedir ?

Asbest maruziyğtinin Mezotelyoma hastalığına yol açtığını belirten uzmanlar, farkındalık amacıyla bir basın açıklamayı yaptı.

Her yıl binlerce insanın yaşamını tehdit eden ve hala yeterince bilinmeyen bir hastalık olan Mezotelyoma hakkında farkındalığı artırmak amacıyla 26 Eylül “Dünya Mezotelyoma Farkındalık Günü” olarak kabul ediliyor. Deprem sonrası yıkımı yapılan ağır hasarlı binaların kontrolsüz yıkımı da risk faktörü oluşturuyor. Türk Toraks Derneği (TTD) Torasik Onkoloji Çalışma Grubu Başkanı Prof. Dr. Tuncay Göksel, Mezotelyoma’nın, mezotel hücrelerden köken alan bir kanser türü olduğunu belirterek, “En çok akciğer zarında (plevra) görülür. Ayrıca kalp ve karın zarında ortaya çıkabilir. Türkiye’de Prof. Dr. Y. İzzettin Barış, önderliğinde çevresel asbest maruziyetinin mezotelyomaya neden olduğunun tespit edilmesi dünya literatürünü değiştirmiştir.” dedi.

Mezotelyoma Hastalığı Yüksek Oranda Asbest Kaynaklı

Asbestin, ak toprak olarak da bilinen, ısıya, suya karşı dayanıklı, esnek, lifli yapıda bir mineral olduğunu belirten Göksel, şu bilgileri paylaştı: “Asbest doğal bir fibröz silikattır ve bazı bölgelerde toprak örtüsünde birikimler halinde bulunmaktadır. Bu yalıtımsal özellikleri nedeni ile kırsal alanda evlerde sıva-badana amaçlı, çatıda, kaplamada ve ayrıca kentlerde izolasyon amaçlı kullanılmaktadır. Asbestin kullanıldığı iş alanları ise; İnşaat işçiliği, tesisatçılık, çatı ustalığı ve elektrikçilik, gemi inşası ve tersane işçiliği, sanayi, otomotiv mekaniği, kazan işçiliği vb.’dir. Mezotelyoma yüksek oranda asbest kaynaklıdır. Asbestin kansere sebep olduğu kesinleşmesi nedeni ile ülkemizde ‘Bazı Tehlikeli Maddelerin, Müstahzarların ve Eşyaların Üretimine, Piyasaya Arzına ve Kullanımına İlişkin Kısıtlamalar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’ Resmi Gazetede 29 Ağustos 2010 tarihinde yayımlanmış ve 31.12.2010 tarihinden itibaren her türlü asbest mineralinin ticari kullanımı yasaklanmıştır.”

Deprem Sonrası Yıkılacak Binalarda Asbest Testi Yapılmalı

Asbest maruziyetini önlemenin mezotelyoma riskini azaltmanın en etkili yollarından biri olduğunu belirten Prof. Dr. Tuncay Göksel, asbest içeren malzemelerle çalışırken uygun koruyucu ekipmanların kullanılmasının, potansiyel maruziyeti azaltabileceğini aktardı. Göksel, şöyle devam etti: “Kentlerde inşa edilen binalarda da izolasyon amaçlı kullanılmış olduğu bilinmektedir. Son yıllarda deprem sonrasında hasarlı binaların ve kentsel dönüşüm sırasında eski binaların kontrolsüz yıkımı ile çevreye asbest salınımı olabileceği bilinmektedir. Kontrollü bina yıkımı öncesi asbest analizlerinin yapılması gerekmektedir. 2012 yılında T.C. Sağlık Bakanlığı tarafından ‘Türkiye Asbest Kontrolü Stratejik Planı’ yapılmıştır. Kırsal alanda asbest karışımlı toprak kullanımı azaltılması ve asbestin çevresel ve mesleksel maruziyetlerinin azaltılması ya da ortadan kaldırılması temel hedef olmuştur. 25 Ocak 2013’te ‘Asbestle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik’ yayınlanmıştır. Bu Yönetmeliğin amacı, çalışanların asbest söküm, yıkım, tamir, bakım, uzaklaştırma çalışmalarında asbest tozuna maruziyetlerinin önlenmesi ve bu maruziyetten doğacak sağlık risklerinden korunması, sınır değerlerin ve diğer özel önlemlerin belirlenmesidir.”

Mezotelyoma Hastalığına Tanı Koyarken Meslek ve Yaşadığı Yer Faktörü Önemli

Türk Toraks Derneği (TTD) Merkez Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Metin Akgün de, asbestin solunum yolu ile akciğere ve akciğer zarına ulaştıktan sonra hastalıkların 10 ile 50 yıl içinde gelişebildiğini ifade etti. Sürecin çok yavaş ilerlediği için hastanın uzun süre şikayet hissetmeyebildiğini belirten Akgün, şunları söyledi: “Bu nedenle birçok hasta ileri evrede tanı almaktadır. Kontrol amaçlı yapılan tetkiklerde erken evre mezotelyoma hastaları saptanabilmektedir. Erken tanı mezotelyoma tedavisinde çok önemlidir ve hayatta kalma şansını artırabilir. Mezotelyoma tanısını koymak kolay değildir. Tanıda hekimi ilk uyaran hastanın doğduğu ve yaşadığı yer ayrıca meslek öyküsüdür. Akciğerde sıvı ile karşımıza çıkan hastalıkta, sıvıdan alınan örnekler tanısal açıdan yetersiz kalabilmektedir. Bu nedenle biyopsi yapılması önerilmektedir. Mezotelyoma tedavisinde kemoterapi, radyoterapi, immunoterapi kullanılmaktadır. Ayrıca steril, asbestsiz ‘TALK’ yolu ile plöredez (akciğer zarını pudralama) yapılmaktadır. Bu tedavilerin deneyimli ve konuda uzman merkezler tarafından yapılması önerilmektedir.”

Mezotelyoma Farkındalık Günü’nde Neler Yapabilirsiniz?

Bugünün rengi olan mavi renk giyinin.
Mezotelyoma hakkında daha fazla bilgi edinin ve risk faktörlerini öğrenin.
Asbest maruziyetiniz varsa sağlık kontrollerinizi yaptırın.
Mezotelyoma farkındalığı için çevrenizdeki insanları bilgilendirin.
Mezotelyoma ile savaşan insanlara ve ailelerine destek olun.
Ağaçlandırma ile asbestin rüzgar ile yayılmasını önleyebiliriz.